Длабоко документираните наоди од тричлениот тим се најновите обвинувања за геноцид против владата на премиерот Бенјамин Нетанјаху од страна на активисти за човекови права, додека Израел продолжува со војната против Хамас во Газа, која досега однесе десетици илјади животи. Израел го отфрли извештајот, нарекувајќи го „изопачен и лажен“.
Комисијата за истрага за окупираните палестински територии и Израел, формирана пред четири години, повеќепати документираше наводни злоупотреби и прекршувања на човековите права, како во Газа по смртоносните напади на 7 октомври 2023 година предводени од Хамас, така и во други палестински области.
Иако ниту комисијата ниту Советот за човекови права со 47 земји-членки не можат да преземат директни мерки против држава, наодите може да бидат искористени од обвинители во Меѓународниот кривичен суд или Меѓународниот суд на правдата на ОН.
Извештајот претставува и последна порака од тимот предводен од поранешната шефица за човекови права на ОН, Нави Пилај, која беше судијка во Меѓународниот кривичен трибунал за Руанда. Сите тројца членови на комисијата во јули објавија дека ќе се повлечат, наведувајќи лични причини и потреба од промена.
Тимот беше ангажиран од Советот за човекови права, највисокото тело на ОН за човекови права, но не зборува во име на Обединетите нации. Израел одби да соработува со комисијата и ја обвини неа и Советот за пристрасност против Израел. Претходно годинава, администрацијата на Трамп, клучен сојузник на Израел, ги повлече САД од Советот.
Видео: Газа вчера – бомбардирање од израелските сили:
Комисијата вели дека Израел извршил „геноцидни акти“
По темелна правна анализа, испитувајќи и дејствија и намери, комисијата заклучи дека Израел извршил четири од петте „геноцидни акти“ дефинирани според меѓународната конвенција усвоена во 1948 година, позната како „Конвенција за геноцид“, три години по крајот на Втората светска војна и Холокаустот.
„Комисијата заклучува дека Израел е одговорен за извршување геноцид во Газа“, рече Пилај, претседателка на комисијата. „Јасно е дека постои намера да се уништат Палестинците во Газа преку дејствија што ги исполнуваат критериумите утврдени во Конвенцијата за геноцид.“
Тимот ги базираше своите наоди врз петте критериуми од конвенцијата за проценка дали се случил геноцид: убивање членови на група; предизвикување сериозна телесна или ментална штета; наметнување мерки за спречување раѓања во групата; намерно создавање услови за „физичко уништување“ на групата; и присилен трансфер на деца.
Според конвенцијата, може да се утврди геноцид дури и ако е исполнет само еден од овие пет критериуми – а комисијата вели дека се исполнети четири. Единствено критериумот за присилно префрлање не е исполнет.
Пилај рече дека „одговорноста за злосторствата лежи кај израелските власти на највисоко ниво“ во речиси двегодишната војна.
Комисијата заклучи дека Нетанјаху, како и израелскиот претседател Исак Херцог и поранешниот министер за одбрана Јоав Галант, поттикнале извршување геноцид. Не е проценето дали и други израелски лидери го направиле истото.
